De vroegere burgemeesterswoning uit Westzaan, met het gemeentewapen nog boven de deur…

Het huis op Zeilenmakerspad nummer 1, oorspronkelijk uit Westzaan en gebouwd in 1734, deed vroeger dienst als burgemeesterswoning. Aan de zijkant zie je de uitbouw met een sierlijke klokgevel, bekend als een ‘luchthuis’ of ‘goedjaarsend’; dit was de gebruikelijke aanduiding voor een uitbouw aan een al bestaand woonhuis. In het verleden kwam het vaak voor dat Zaanse zakenlieden na een financieel voorspoedig jaar hun woning verbouwden en uitbreidden.

Boven de deur van de burgemeesterswoning is in het ‘deurkalf’ nog altijd het wapen van de ‘banne’ Westzaan te zien. Het deurkalf is een steunbalk boven de voordeur, die het gewicht van de topgevel moet opvangen. Aangezien het systeem van huisnummers pas rond 1800 door Napoleon in Nederland werd ingevoerd, werden Zaanse huizen tot die tijd versierd met geschilderde of houtgesneden symbolen, die iets vertelden over de bewoners, zoals bijvoorbeeld hun beroep of hun naam. Het deurkalf werd hier vaak voor gebruikt.

Het huis stond aan het Zeilenmakerspad in Westzaan, dat zijn naam ontleende aan een zeilenmaker die er woonde. Op de Zaanse Schans, waar het pand nu staat, hanteerde men dezelfde ‘padnaam’ (straatnaam). In de 19e eeuw onderging het huis flinke verbouwingen, vooral toen het een drukkerij huisvestte. Bij de uitbreiding van de drukkerij kwam het pand vrij en werd het naar de Zaanse Schans verplaatst. Bij de restauratie werd het huis teruggebracht naar zijn 18e-eeuwse staat en met behulp van kleuronderzoek werden de originele kleuren in de kamers teruggebracht.

De burgemeesterswoning van Westzaan op de originele locatie – Zeilenmakerspad 6 in Westzaan