Zonnewijzerspad 1-2


Zonnewijzerspad 1-2

De ‘Haremakerij’, hier werden ‘haren’ gemaakt; persmatten van paardenhaar voor in de oliemolens…

Langs het Zonnewijzerspad op de Zaanse Schans bevinden zich zowel arbeidershuisjes als koopmanshuizen. Deze typisch Zaanse panden hebben meestal één verdieping en zijn vaak groen en wit geschilderd. De huizen lijken op elkaar, maar de koopmanshuizen zijn groter en rijker versierd.

Zonnewijzerspad 1-2 is de Haremakerij. Het huis heeft het jaartal 1743 op de gevel, terwijl de werkplaats in het lagere deel zelfs uit 1673 stamt. Cacaofabriek ‘De Zaan’ schonk dit pand aan Stichting de Zaanse Schans toen het moest wijken voor fabrieksuitbreiding.

Historie

Het huis heeft een rijke geschiedenis, waarin generaties lang ‘haren’ werden gemaakt: matten van dubbelgevouwen gevlochten paardenharen in een leren omslag, die in de oliemolens als filter werden gebruikt bij het persen van lijnzaad en pinda’s. Het beroep ‘haremaken’ werd zelfs de familienaam, zoals te zien is op het gevelbord met de naam ‘Klaas Haremaker en Comp.’. Het ambacht verdween uiteindelijk door de komst van hydraulische persen, waarmee oliemolens en slagpersen werden vervangen, maar in oliemolens ‘De Zoeker’ en ‘De Bonte Hen’ op de Zaanse Schans kun je nog steeds zien hoe deze haren werden gebruikt.
Het pand heeft een opvallend siersmeedwerk in de voordeur, dat aangeeft dat de bewoner destijds welgesteld was.

 

De ‘Haremakerij’ aan de Hoogstraat 39-41 in Koog aan de Zaan omstreeks 1930

Transport in 1964 van het pand Hoogstraat 41 over de brug naar Zonnewijzerspad 2

Zonnewijzerspad 1-2

Rijksmonument 1673 en 1743
Herplaatsing 1964
(voorheen Hoogstraat 39-41,
Koog aan de Zaan)

  • Woonhuis

  • Zonnewijzerspad 1-2

  • Niet te bezoeken

    De woningen op de Zaanse Schans tonen de authentieke en historische Zaanse houtbouw. De woningen zijn bewoond, dus die kun je niet bezoeken. Bekijk ze vanaf een afstandje en houd s.v.p. rekening met de bewoners.
    Geniet van de omgeving en van een heerlijk dagje Zaanse Schans!