Oliemolen ‘De Bonte Hen’
Vele malen getroffen door de bliksem, maar ‘De Kip’ staat nog steeds op z’n originele plek…
Oliemolen ‘De Bonte Hen’, ook wel bekend als ‘de kip’, is de meest noordelijke molen op de Zaanse Schans en dateert uit 1693. De molen werd gebouwd op de plek waar eerder een houtzaagmolen met dezelfde naam stond, een van de eerste in de regio. Deze achtkantige bovenkruier met stelling heeft een opvallend slanke vorm en was lange tijd actief in het persen van olie uit zaden en noten. Ondanks herhaalde blikseminslagen en branden wist men de molen telkens te redden, keer op keer werd het vuur gedoofd en de schade hersteld. Nadat hij tot 1926 in bedrijf was geweest, werd hij in de jaren ’30 ontmanteld tot stellinghoogte.
Na jaren van verwaarlozing onderging de molen, mede dankzij ‘crowdfunding’, een grondige restauratie tussen 1973 en 1978 en werd weer ingericht met een koppel kantstenen, een voor- en een naslag, vuisters en stampers. Men kon er zo weer mee aan de slag en dat gebeurt nog regelmatig. De restauratie maakte ook gebruik van onderdelen van de verbrande molen ‘De Koperslager’. Onder het gebouw bevinden zich nog de originele oliekelders, waar vroeger de gemaakte olie werd bewaard. In 1975 werd ook de naastliggende veekoekenschuur uit 1883 opgeknapt en omgebouwd tot woonhuis.
Bij de Bonte Hen worden diverse olieproducten verkocht, waaronder lijnolie.
Een stoomsleepboot uitgerust met een ijsbreker vaart langs molen ‘De Bonte Hen’ in 1929